سجده بر مهر
مقدمه
1. سجده به معنای عام تجلّیگاه تذلّل و فروتنی موجودات در برابر معبود (آفریدگار جهان) است؛ چنان که در فرهنگ قرآنی همه موجودات جهان هستی برای حق تعالی سجده میکنند. قرآن میفرماید: «وَللَّهِ یسْجُدُ مَنْ فِی السَّمواتِ وَ الْاَرْضِ» ؛ «هر که در آسمانهاو زمین است، برای خدا سجده میکند.»
در دیدگاه دینی، اظهار فروتنی و سجده «عبد» در برابر معبود، نقطه اوج در مسیر «عبودیت» به شمار میرود.
2. همه مسلمانان بدون هیچ اختلافی تنها به منظور ابراز تذلّل در مقابل پروردگار متعال و انجام فرمان او، و برای خشنودی و رضایت او «سجده» میکنند و پیشانی بر زمین میگذارند.
3. سجده به معنای ویژه آن که در فقه و احکام عملی اسلام وارد شده، مورد اتفاق مسلمانان جهان است و از جمله موارد وجوبی آن در نماز است که در هر رکعت از نمازهای واجب، انجام دو سجده واجب میباشد.
4. آیین مقدس اسلام که کاملترین شرایع و ادیان پیشین و عصاره آنهاست، با تشریع نماز به حس فطری انسانها، جلوه خاصی بخشیده و چون نماز یک امر عبادی «توقیفی» است، طبعاً تمام خصوصیات آن در اختیار شارع مقدس است و در فقه امامیه ثابت شده است که نمازگزار، تنها بر زمین (سنگ و خاک و یا روییدنی غیر خوردنی و پوشیدنی) باید سجده کند.
و از آنجا که غالباً چنین شرطی (سجده بر سنگ و خاک و...) در خانهها و مراکزکار و در وسائل نقلیه فراهم نیست، لذا پیروان اهل بیت علیهم السلام، قطعه خاکی را در قالبهای خاصی به همراه خود نگه میدارند تا به هنگام نماز بر خاک سجده کنند و شرط لازم را تحصیل نمایند و این نه تنها بدعت نیست، بلکه انجام یک فریضه است.
5. میان دو جمله «السُّجُودُ عَلَیه؛ سجده بر آن» و «السُّجُودُ لَهُ؛ سجده برای آن» فرق روشنی است؛ اگر سجده بر چیزی میکنیم، معنایش این نیست که آن چیز را میپرستیم.
به عبارت دیگر، بین جمله «السُّجُود للَّهِ» و «السُّجُودُ علی الاَْرض» تفاوت روشنی وجود دارد. برخی میان این دو تعبیر فرقی نمیگذارند و سؤال میکنند که چرا شیعیان بر مهر سجده میکنند؟ آیا این شرک به خدا نیست؟
به طور مسلّم، معنا و مفاد «السُّجودُ لِلّه» این است که «سجده برای خداست» در حالی که معنای «السُّجُود علی الارض» آن است که «سجده بر زمین صورت میگیرد» و سجده بر زمین (خاک و سنگ و گیاهان» معنایش پرستش آنها نیست، بلکه سجود و پرستش برای خدا به وسیله خضوع تا حد خاک است. بنابراین، «سجده بر تربت» غیر از «سجده برای تربت» است.
نظرات شما: نظر